21.10.2024 07:53
PRZEMILCZANA HISTORIA OŚWIĘCIMIA W RADIOWEJ TRÓJCE
21 października w „Klubie Trójki” odbędzie się premiera reportażu Antoniego Rokickiego pt. „Wystarczy iskra”. Opowiada on o wydarzeniach z 21 października 1981 roku, kiedy w barze w centrum Oświęcimia zwykła bójka między mężczyznami przerodziła się w incydent, który wstrząsnął oświęcimską społecznością. To dramatyczne zdarzenie do dziś stanowi temat tabu. Emisja reportażu na antenie radiowej Trójki o godz. 20.05.
W 1981 r. Polska borykała się z narastającym kryzysem. W sklepach brakowało żywności, a strajki robotników wybuchały w wielu miejscach kraju. Napięcia społeczne dotknęły także Oświęcimia, gdzie 21 października w jednym z barów doszło do bójki – tytułowej „Iskry”. Z pozoru zwyczajny konflikt przerodził się w zamieszki napędzane etnicznymi uprzedzeniami wobec społeczności romskiej, w których wzięło udział kilkuset mieszkańców. Pomimo zdementowania fałszywych plotek, które podsyciły agresję tłumu w stronę domów Romów rzucano kamienie i butelki z benzyną, podpalano samochody, a niektóre z nich wrzucano do rzeki Soły. Według relacji świadków, sytuację opanowała dopiero interwencja milicji. Choć nikt nie zginął, konsekwencje były dramatyczne – Romowie zostali zmuszeni do opuszczenia Oświęcimia, a wielu z nich trafiło do Szwecji z „wilczym biletem”.
Od tych wydarzeń minęły 43 lata, jednak temat pozostaje trudny zarówno dla mieszkańców miasta, jak i samych Romów. O tym, że jest to wciąż temat tabu opowiada dr Joanna Talewicz, antropolożka pochodząca z Oświęcimia, prezeska Fundacji „W stronę dialogu”.
W reportażu Antoniego Rokickiego wystąpią także: dr Alicja Bartuś, politolożka, kierowniczka z Oświęcimskiego Instytutu Praw Człowieka, dr Teresa Wontor-Cichy, kustosz z Muzeum Auschwitz-Birkenau i mieszkańcy Oświęcimia. Reportaż jest próbą zrozumienia, co doprowadziło do wybuchu zamieszek, jakie rany pozostawiły one na społeczności i jak przez te 43 lata zmieniała się pamięć o tych tragicznych wydarzeniach.
· Emisja reportażu na antenie radiowej Trójki 21 października godz. 20.05.